W pomieszczeniach usytuowanych pod dachem, najbardziej dokuczliwe są dźwięki pochodzące z zewnątrz. W ten sposób do użytkowników wnętrz docierać mogą odgłosy spadających na dach kropel deszczu, gradu lub przelatujących ponad domem samolotów. Bardzo uciążliwy bywa również uliczny gwar, słyszalność przejeżdżających obok domu samochodów lub bliskość trakcji tramwajowej. Natężenie dźwięku jest zależne od poziomu ciśnienia i mierzy się je w decybelach (dB). Im mniejsza liczba decybeli dotrze do pomieszczeń poddasza – tym użytkowanie wnętrz będzie bardziej komfortowe.
Znakomitą metodą na ograniczenie poziomu hałasu w pomieszczeniach mieszkalnych jest zadbanie o prawidłową izolację akustyczną. W przypadku dachu należy przede wszystkim zminimalizować słyszalność dźwięków transmitowanych bezpośrednio na ten element budynku, np. opadów atmosferycznych. Należy przy tym pamiętać, że na izolacyjność akustyczną pomieszczeń na poddaszu, ma wpływ nie tylko poprawnie izolowany pod względem akustycznym dach. Nie mniej ważna jest akustyka ścian, stropów oraz podłóg.
Sposób na „cichy” dach
Podczas wykonywania dachu, już niemal każdy zwraca uwagę na jego przyszłą termoizolacyjność. Tymczasem porównywalnie ważną kwestią jest akustyka połaci. Wprawdzie, poprzez niezabezpieczone pod względem akustycznym powierzchnie, nie narazimy się na straty finansowe, jakie powoduje brak izolacji cieplej. Tym niemniej, mieszkanie na poddaszu nie będzie dla nas w pełni komfortowe.
Dlatego też od samego początku warto pomyśleć o takich materiałach budowlanych, które oprócz szeregu innych cech, są również w stanie tłumić i wygłuszać niepożądany hałas. Zaniechanie tego zalecenia, w dalszej lub bliższej przyszłości, rodzi najczęściej konieczność dokonywania kolejnych zakupów lub nawet rozbiórki całego dachu. Aby można było mówić o poprawnej izolacji akustycznej dachu, należy uwzględnić jego trzy podstawowe elementy. Należą do nich:
- pokrycie;
- materiał termoizolacyjny;
- okna połaciowe.
Materiały pokryciowe o zwiększonych parametrach izolacyjności akustycznej
Rodzaj zastosowanego na dachu pokrycia ma zasadniczo największe znaczenie w odniesieniu do kwestii izolacyjności akustycznej połaci.Nie wszyscy wiedzą, że zredukowanie hałasu o 10 dB jest odczuwalne przez ludzkie ucho jako zmniejszenie słyszalności dźwięku aż o połowę.
Badania przeprowadzone przez grupę ekspertów z zakresu izolacyjności akustycznej niektórych pokryć dachowych wskazały jednoznacznie, że najlepszymi parametrami pod tym względem charakteryzują się dachówki betonowe. Wprawdzie o tym, że im pokrycie jest cięższe, tym lepszą posiada izolacyjność akustyczną wiedziano już od dawna, jednak wyniki badań pozwoliły na dokonanie porównań trzech najczęściej stosowanych materiałów pokryciowych.
Odpowiednio: dachówki betonowe uzyskały wynik lepszy o 3 dB od tradycyjnych dachówek ceramicznych i aż o 7 dB lepszy od równie często stosowanej blachy dachowej. Stąd też niektórzy producenci lekkich pokryć dachowych oferują je w kompletnych systemach, w skład których, oprócz samego pokrycia, wchodzi również materiał o odpowiedniej izolacyjności cieplnej oraz akustycznej. Decydując się na inne, aniżeli poddane specjalistycznym badaniom pokrycie i analizując jego izolacyjność akustyczną, zawsze należy pamiętać o zasadzie, że im będzie ono cięższe, tym lepszą zagwarantuje ochronę przed hałasem.
Dobrą izolacyjnością akustyczną charakteryzują się niektóre mniej popularne pokrycia naturalne. Należą do nich np. gonty drewniane oraz trzcina. Dodatkowe wyciszenie zapewnia także wykonanie sztywnego poszycia pod pokrycie dachowe.
Dwa w jednym, czyli ciepło i cicho na poddaszu
Choć zagadnienie izolacji akustycznej jest dla wielu niezrozumiałe i bardziej zagmatwane aniżeli terminologia związana z izolacją cieplną, to na szczęście w przeważającej liczbie przypadków – izolacja cieplna idzie w parze z akustyczną. Jak wiadomo, wełna mineralna skalna oraz szklana to doskonałe izolatory dla strat ciepła z pomieszczeń. Jednak nie tylko. Materiały te, a zwłaszcza twarde maty lub płyty cechują się również dobrą izolacyjnością akustyczną. Wysoka efektywność wełny wynika przede wszystkim z naturalnych właściwości tego materiału.
Zarówno wełna szklana, jak i skalna jest w stanie skutecznie pochłaniać fale dźwiękowe. Owa skuteczność zależy jednak od rodzaju i gęstości izolatora. Wełna współgra i tworzy efektywne układy dźwiękoizolacyjne z płytami gipsowymi lub np. blachą dachową. Zalecana grubość izolacji cieplno‑akustycznej na poddaszu to 25 cm. Zatem widzimy, że grubość izolacji jest znaczna i możliwa do uzyskania jedynie w dwóch warstwach. W związku z tym najczęściej stosowanym rozwiązaniem jest układanie izolacji pomiędzy krokwiami więźby i bezpośrednio pod nimi. Układ ten minimalizuje straty ciepła z pomieszczeń i jednocześnie skutecznie izoluje od dźwięków pochodzących z zewnątrz i przenoszonych przez drewnianą konstrukcję dachu.
Wełna mineralna jest najpowszechniej znanym i najczęściej stosowanym materiałem do izolowania dachów. Jednak oprócz niej można również stosować specjalny styropian akustyczny, perlit oraz wciąż innowacyjne pianki natryskowe PIR. Niemniej, cokolwiek by nie mówić o tych materiałach – nie dają one tych samych efektów cieplnych i akustycznych jednocześnie, co ułożona w dwóch warstwach wełna.
Izolacyjność akustyczna okien dachowych
Rozpatrując zagadnienie izolacyjności akustycznej dachu, nie sposób pominąć izolacyjności akustycznej okien, które obecnie już prawie zawsze się w nim znajdują. To właśnie przez przeszklone powierzchnie dachu do pomieszczeń przenika najwięcej niepożądanych dźwięków. Zatem, decydując się na posiadanie okien dachowych należy wybierać wyłącznie spośród modeli o naprawdę wysokich parametrach izolacyjności dźwiękowej.
Okna te są produkowane w innej technologii, aniżeli standardowe okna pionowe. Stąd też wszystkie parametry okien dachowych różnią się najczęściej od cech i właściwości stolarki tradycyjnej. O izolacyjności akustycznej okien świadczy współczynnik Rw, który im wyższą ma wartość, tym lepiej dla użytkownika. Aktualnie, okna dachowe renomowanych marek posiadają już izolacyjność akustyczną na poziomie nawet 38 dB. W przypadku przeszkleń o gorszych parametrach – konieczne jest stosowanie osłon zewnętrznych, np. w postaci rolet. Tego rodzaju elementy także są w stanie przyczynić się do poprawienia izolacyjności akustycznej całego dachu.