Termomodernizacja domu – od czego zacząć, aby prace przebiegły sprawnie. Ociepl swój dom i płać mniej za rachunki

Termomodernizacja domu to proces poprawy efektywności energetycznej budynku poprzez wprowadzenie różnych środków mających na celu zwiększenie izolacji termicznej. Aby cały proces przebieg bezproblemowo warto wiedzieć, co i w jakiej kolejności należy zrobić.

Pomysł na termomodernizację domu pojawia się w głowie właściciela, wtedy gdy stwierdza on, że jego nieruchomość generuje zbyt duże koszty i dobrze byłoby zatem ją ocieplić. Ta wiedza to jednak zbyt mało, aby cały proces przeprowadzić z powodzeniem. Musimy wiedzieć, skąd dokładnie biorą się starty ciepła oraz dlaczego dostajemy wysokie rachunki za prąd. Odpowiedzi na te pytania oraz proponowane rozwiązania zna audytor, który zawodowo zajmuje się audytem energetycznym domów. Co robi taki audytor? Przede wszystkim sprawdza stan techniczny domu i ocenia go pod kątem trwałości i możliwości modernizacji. Następnie sprawdza okna, sugerując czy trzeba je wymienić, a jeśli już, to na jakie. Audytor stwierdza także, czy konieczne jest ocieplenie ścian i dachu, podając rodzaj i grubość termoizolacji. Za pomocą kamer termowizyjnych i wilgotnościomierza dokonuje precyzyjnego pomiaru temperatury i wilgotności względnej powietrza.

Na koniec audytor sporządza wyliczenie, w którym zawiera szacowane koszty remontu oraz prezentuje, ile możemy w przyszłości zaoszczędzić, decydując się na termomodernizację domu. Koszt remontu zależy przede wszystkim od tego, ile rzeczy będziemy musieli wymienić. Niekiedy audyt wykazuje, że wystarczy tylko docieplić ściany, a w innych przypadkach konieczne jest docieplenie całego domu, a nawet wymiana wentylacji grawitacyjnej na mechaniczną, aby móc korzystać z rekuperatora. Ile kosztuje profesjonalnie wykonany audyt? Koszt ekspertyzy jednego domu jednorodzinnego to ok. 1000-1200 zł. Dokument ten stanowi podstawę do uzyskania prawa do premii termomodernizacyjnej w ramach ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów.

Nieszczelne okna to jeden z powodów strat cieplnych w domu. Wymiana okien na szczelniejsze wiąże się z wymianą wentylacji na mechaniczną lub zamontowaniem w oknach nawiewników – najlepiej takie, które otwierają się same, gdy w pomieszczeniu wzrasta poziom wilgotności. Pamiętajmy, że okna w domach energooszczędnych muszą cechować się dobrym współczynnikiem przenikania ciepła. Od 2021 r. współczynnik U nie może być większy od 0,9 W/(m2K) w przypadku okien ściennych, a w przypadku okien dachowych nie może przekraczać 1,1 W/(m2K). Koszt wymiany okna o powierzchni 1 mkw to ok. 1110 zł. Jeżeli dom ma dużo okien, warto przemyśleć kwestię ich użyteczności. Niekiedy przeszklenia zamontowane są w miejscach, które spokojnie mogłyby się bez nich obejść. Dla nas to spora oszczędność. W niektórych pomieszczeniach można zamontować tzw. fiksy, czyli okna nieotwierane, które są sporo tańsze, a przy tym mają lepsze parametry cieplne. Można je zamontować np. na parterze, skąd mamy dobry dostęp, aby je umyć.

Przez dach może uciekać nawet 35 proc. ciepła. Po wykonaniu izolacji współczynnik U (stosuje się go nie tylko w przypadku okien, ale także drzwi i ścian) powinien spaść do poziomu 0,15 W/(m2K). Jak ocieplić dach skośny? Obecnym standardem jest ułożenie dwóch warstw termoizolacji między krokwiami i pod nimi – łącznie powinno tam być ok. 30 cm wełny mineralnej. Do poprawy izolacji dachu można użyć także pianki poliuretanowej. Docieplenie dachów płaskich zależy od ich konstrukcji. Jeżeli mamy do czynienia ze stropodachem niewentylowanym (strop z ociepleniem i izolacją wodochronną w roli pokrycia) to najlepszym rozwiązaniem jest dołożenie dodatkowej warstwy na pokrycie i ponowne wykonanie hydroizolacji. Stropodachy wentylowane mają nad ocieplonym stropem zadaszenie wsparte na niewielkich ścianach. Docieplenie w takim wypadku polega na zwiększeniu grubości. Aby uniknąć kondensacji pary wodnej w konstrukcji dachu, należy zainstalować paroizolację – od strony mieszkalnej materiał izolacyjny powinien być zabezpieczony folią paroszczelną, a od strony pokrycia dachu przykryty izolacją przeciwwiatrową.

Ocieplenie ścian zewnętrznych w termoizolacji domu to kluczowy element procesu poprawy efektywności energetycznej budynku. Grubość termoizolacji ocenia audytor. Zależy bowiem ona m.in. od aktualnego współczynnika przenikania ciepła przez daną przegrodę oraz izolacyjności termicznej wybranego materiału. Nie bez znaczenia są także warunki klimatyczne, panujące w danym regionie.

Pierwszym krokiem w tym procesie jest staranne przygotowanie powierzchni ściany. Obejmuje to oczyszczenie, usunięcie luźnych elementów i ewentualne naprawy uszkodzeń. Jest istotne dla trwałości i skuteczności ocieplenia. Następnie montuje się warstwę izolacyjną, która jest przytwierdzana do ściany za pomocą specjalnych kotew. Łączna grubość ocieplenia z wełny mineralnej bądź styropianu powinna wynosić 20-25 cm. Ważnym elementem procesu jest również zastosowanie paroizolacji. Ta warstwa chroni przed kondensacją pary wodnej wewnątrz konstrukcji ściany, zapewniając równowagę wilgotności. Po zamontowaniu izolacji konieczne jest odpowiednie wykończenie elewacji. Warto również zapewnić odpowiednią wentylację, zwłaszcza w przypadku zamknięcia przestrzeni powietrznej między izolacją a elewacją. To zapobiega gromadzeniu się wilgoci i kondensacji. Przed przystąpieniem do prac zaleca się przegląd norm i przepisów budowlanych oraz konsultację ze specjalistami, aby upewnić się, że prace są zgodne z obowiązującymi standardami.

Jest to kluczowy etap termomodernizacji domu. Warto przemyśleć kwestię montażu pompy ciepła, która współpracowałaby z ogrzewaniem podłogowym, ściennym lub sufitowym. Pompa ciepła wprawdzie może współpracować z tradycyjnymi grzejnikami, jednak aby było to efektywne i z korzyścią dla naszych rachunków, należałoby je wszystkie wymienić na te, które są dostosowane do współpracy z nowoczesnymi niskotemperaturowymi źródłami ciepła. Jeżeli nie chcemy zmieniać instalacji grzewczej, a jedynie źródło ciepła, to warto zastosować gazowy lub olejowy kocioł kondensacyjny. W przypadku termomodernizacji można również rozważyć instalację nowych źródeł ciepła, takich jak kolektory słoneczne czy pompy ciepła, co może dodatkowo zredukować zużycie energii. Osoby, które zdecydują się na zastosowanie paneli słonecznych, mogą liczyć na obniżenie kosztów obsługi instalacji C.W.U o nawet 60 procent rocznie.

Aby skorzystać z dostępnych dofinansowań, zazwyczaj konieczne jest spełnienie określonych warunków i złożenie odpowiednich dokumentów. Informacje o wszystkich dostępnych programach, terminach składania winsoków i kwotach dofinansowania znajdziesz w artykule: W Polsce ekologiczne budownictwo cieszy się coraz większym powodzeniem. Sprawdź, na jakie dotacje możesz liczyć jeszcze w tym roku