Układanie płytek na balkonie – warstwy i hydroizolacja

Kardynalnym błędem inwestorów jest stosowanie na balkonach płytek ceramicznych przeznaczonych do wewnątrz. Nawet jeśli zostały nam takowe od ostatniego remontu mieszkania i nie mamy ich gdzie zastosować – nie układajmy ich na balkonie. Nie przyniesie to żadnych oszczędności, bo już po pierwszej zimie najprawdopodobniej znów trzeba będzie pomyśleć o nowej posadzce. Do wykańczania balkonów nadaje się tylko ceramika przeznaczona do zastosowań zewnętrznych. Takie samo przeznaczenie powinny  mieć również wszelkiego rodzaju zaprawy i fugi. Jednak i stosowanie poprawnie wybranych materiałów może nie przynieść oczekiwanej trwałości, jeśli podłoga balkonu nie będzie miała warstwy hydroizolacyjnej. Niestety wielu wykonawców wciąż jest zdania, że ten istotny element można pomijać. Tymczasem, po latach użytkowania balkonu, zaniedbanie jest w stanie doprowadzić do całkowitego zawilgocenia jego konstrukcji.

Osoby wybierające terakotę na balkon stawiają w pierwszej kolejności na jej estetykę. Nie jest to błędem, ponieważ miejsce to służy przede wszystkim wypoczynkowi i powinno być wykończone zgodnie z naszymi preferencjami. Jednak obok wyglądu zewnętrznego płytek, należy  też uwzględniać ich właściwości użytkowe. Podłogi balkonowe są przecież wciąż narażone na działanie niekorzystnych czynników atmosferycznych (opadów, wilgoci oraz zmian temperaturowych). Dlatego też materiał zastosowany do ich wykończenia powinien być mrozoodporny, nienasiąkliwy, odporny na ścieranie oraz antypoślizgowy. O mrozoodporności płytek ceramicznych informuje nas oznaczenie producenckie w postaci płatka śniegu, nadrukowanego na opakowaniu. Nasiąkliwość natomiast określa się procentowo (płytki na balkon powinny charakteryzować się nasiąkliwością mniejszą niż 3%). Im wartość ta jest niższa, tym lepiej. Z kolei o odporności na ścieranie informują nas klasy. Na balkon powinniśmy wybierać terakotę klasy IV bądź V.

Antypoślizgowość podłogi balkonowej nie jest wprawdzie czynnikiem odpowiedzialnym za jej trwałość, ale świadczy o poziomie naszego własnego bezpieczeństwa. Zatem płytki balkonowe powinny charakteryzować się także i tą cechą. Producenci oznaczają ją literą R, której przypisują określone wartości liczbowe. Antypoślizgowa podłoga powinna posiadać klasyfikację przynajmniej R10 (im wyższa wartość parametru R, tym mniejsze ryzyko poślizgnięcia się na balkonie).

Wielu wykonawców lekceważy konieczność stosowania na balkonach odpowiednich zapraw klejowych i fug. Zaniedbanie to skutkuje najczęściej odpadaniem płytek z posadzki bądź ich pękaniem i kruszeniem się. Kleje, które można stosować na zewnątrz to produkty mrozoodporne i wodoodporne. Jednak oprócz tego ważna jest również ich elastyczność (zdolność do odkształcania). Najlepiej sprawdzają się w tym przypadku zaprawy wysokoodkształcalne (S1 lub S2). Nie wszyscy wiedzą, że klej  powinno dostosowywać się także do kolorytu płytek. Chodzi o to, że ceramika w ciemniejszych odcieniach nagrzewa się bardziej w słoneczne dni i wymaga zastosowania kleju o podwyższonym parametrze odkształcalności.

Nie bez znaczenia pozostaje również wybór odpowiedniej fugi do spoinowania szpar pomiędzy pytkami. Do zastosowań zewnętrznych przeznaczone są fugi elastyczne i mrozoodporne. Dla naszej własnej wygody warto dodatkowo zdecydować się na fugę odporną na działanie grzybów i pleśni. Cecha ta będzie bowiem bardzo pomocna w utrzymaniu spoin w należytej czystości oraz nienagannym wyglądzie zewnętrznym.

Projekty balkonów często nie zawierają szczegółów dotyczących wykończenia konstrukcji. Informacja mówiąca, iż ma się to odbyć zgodnie ze sztuką budowlaną jest na tyle lakoniczna, że daje wykonawcom różnorakie możliwości. W tym niestety także do popełnienia całego szeregu błędów. Zasadniczym jest pominięcie warstwy umożliwiającej odprowadzenie wody opadowej z balkonu. Na powyższe istnieją w rzeczywistości dwa sposoby. Przy wykończeniu posadzki płytkami ceramicznymi odpływ może być powierzchniowy lub drenażowy. Na balkonach zdecydowanie częściej stosuje się pierwszy z wymienionych powyżej. Drugi zarezerwowany jest raczej dla tarasów. Powierzchniowe odprowadzenie wody z balkonu polega na wykonaniu na płycie balkonowej uszczelnienia zespolonego. Jest to hydroizolacja z elastycznych mikrozapraw (szlamów izolacyjnych) połączona z wierzchnią warstwą ochronną z okładziny ceramicznej. Na balkonach dozwolone jest też wykonanie elastycznej i trwałej posadzki z żywicy poliuretanowej. Przy zastosowaniu zapraw uszczelniających wskazane jest również korzystanie ze specjalnych taśm (najlepiej pochodzących od tego samego producenta). Układa się je w linii przebiegu szczelin dylatacyjnych i w miejscu styku jastrychu ze ścianą budynku. Jeżeli płyta balkonowa posiada górne ocieplenie to spadek kształtuje się poniżej warstwy tego ocieplenia.

Ułożenie nowej okładziny ceramicznej na stare płytki skraca i upraszcza prace wykonawcze na balkonie. Nie jest to błędem, ale pod warunkiem spełnienia kilku wymagań. Po pierwsze – należy zdawać sobie sprawę z podniesienia się poziomu posadzki balkonu. Posadzka nie może znajdować się wyżej niż otwory odpływowe drzwi balkonowych, gdyż zostaną one zatkane i przestaną pełnić przypisane im funkcje. Po drugie natomiast – układanie nowych płytek na starych możliwe jest tylko wówczas, kiedy te drugie dobrze trzymają się podłoża. Wtedy także konieczne jest wykonanie hydroizolacji oraz zapewnienie dobrej przyczepności. Przyczepność poprawia się poprzez odłupanie warstwy szkliwa bądź przez wykonanie płytkich nacięć w starej okładzinie ceramicznej.

Hydroizolacja na balkonie jest elementem niezbędnym, gdyż zabezpiecza przed wnikaniem wody opadowej w głąb struktury posadzki i stanowi ochronę przed wilgocią dla płyty  konstrukcyjnej. W okresie letnim woda migrująca po warstwach podłogi balkonu będzie zamieniać się w parę wodną i pod tą właśnie postacią będzie próbowała wydostawać się na zewnątrz (np. poprzez napór na miejsca spoinowania płytek). W zimie zaś, kiedy zamarznie i zwiększy swoją objętość – będzie doprowadzała do odspajania się płytek od podłoża oraz ich pękania i wykruszania. Nie warto zatem oszczędzać na warstwie uszczelnienia. Usunięcie uszkodzeń może bowiem kosztować o wiele więcej.