Betonowe elementy narażone na działanie czynników atmosferycznych trzeba regularnie kontrolować, a w razie zauważenia śladów korozji niezwłocznie dokonywać napraw.
Przyczyny zniszczeń
Beton to solidny surowiec konstrukcyjny, jednak nie jest wieczny. Wystawiony na działanie wody i mrozu może ulec korozji, która objawia się kruszeniem, pękaniem, odpadaniem większych jego kawałków. Oczywiście w pierwszej kolejności uszczerbek ponosi beton słabej jakości, przygotowany nie do końca zgodnie z zasadami (źle dobrane proporcje składników mieszanki, niewystarczające zagęszczenie) lub niewłaściwie pielęgnowany zaraz po zakończeniu betonowania.
Korozja dosięga także prętów zbrojeniowych, jeśli wejdą w kontakt z wodą. Woda dociera do nich najczęściej w następstwie obkruszeń lub spękania betonowej otuliny. Dobrej jakości beton, jeżeli szczelnie otacza zbrojenie, nie dopuszcza do zawiązywania się ognisk korozyjnych. Niestety odsłonięte pręty zbrojeniowe korodują w bardzo szybkim tempie. Zmniejsza się wtedy ich przekrój i dochodzi do osłabienia nośności całego elementu konstrukcyjnego.
Oczywiście uszkodzenia elementów z betonu mogą również następować w wyniku wszelkiego rodzaju uszkodzeń mechanicznych oraz w efekcie procesu starzenia, któremu ulega on tak, jak i wszystkie inne materiały.
Przed naprawą
Naprawa uszkodzeń w elementach betonowych powinna zostać poprzedzona staranną analizą ich przyczyn i skali. Uszkodzenie może występować w związku z niekorzystnym działaniem czynników atmosferycznych lub być wynikiem uszkodzenia mechanicznego. Często też pęknięcia i kruszenie betonu wywoływane jest w rezultacie naruszenia stabilności konstrukcyjnej całego budynku lub jego części i wtedy wszelkie naprawy powinny zacząć się dopiero po wyeliminowaniu takiego zjawiska. Gdy zachodzą wątpliwości, co do przyczyn uszkodzeń, najlepiej zasięgnąć porady wykwalifikowanych inżynierów budownictwa, projektantów, konstruktorów lub budowlańców z dużym doświadczeniem. Specjaliści dokonają dokładnych pomiarów, na przykład wilgotności betonu lub stopnia jego karbonatyzacji oraz przygotują pisemną ekspertyzę wraz z konkretnymi zaleceniami dla ekipy remontowej.
Do naprawy betonu najlepiej jest wybrać któreś z licznych rozwiązań systemowych. Nie warto szukać najtańszych produktów, bo często nie są one najlepszej jakości. Nie opłaca się także kompilowanie systemu naprawczego z produktów różnych firm, bo nie będzie wówczas obowiązywała żadna gwarancja. Nie zdołamy także przewidzieć, jak różne produkty będą ze sobą współpracować.
Przygotowanie
Pierwszą i niezwykle istotną czynnością związaną z naprawą betonu jest dokładne oczyszczenie uszkodzonych powierzchni. Należy wymieść z nich resztki betonu i dokładnie odkurzyć każdy zakamarek. Pozostawione, będą przyczyną zmniejszenia przyczepności zaprawy naprawczej. Jeśli z betonu wystają pręty zbrojeniowe, trzeba dokładnie odkuć je aż do odsłonięcia fragmentów nieskorodowanych. Wokół każdego pręta powinno być minimum 1,5 cm luzu.
Izolacja
Pręty zbrojeniowe wymagają bardzo dokładnego oczyszczenia z rdzy. Planowany rezultat najlepiej osiągnąć poprzez piaskowanie, ale nie jest to bardzo rozpowszechniona usługa i raczej nie stosowana w przypadku niewielkich napraw. Częściej do zdzierania rdzy wykorzystywane są ściernice szczotkowe podłączone do wiertarki lub zwykłe druciane szczotki.
Oczyszczone pręty pokrywa się dokładnie zaprawą antykorozyjną, po wcześniejszym rozrobieniu jej z wodą. Zaprawę nanosi się przeważnie pędzlem. Taka powłoka ochronna zabezpieczy stal na długie lata.
Gdy zbrojenie zostanie już odpowiednio przygotowane, zarówno pręty, jak i oczyszczoną powierzchnię betonu smaruje się specjalną zaprawą tworzącą tak zwaną warstwę kontaktową. Zapewni ona wymaganą przyczepność zaprawy naprawczej do podłoża.
Wypełnienie
Ubytki w betonie wypełnia się najczęściej cementowo-betonowymi zaprawami naprawczymi, modyfikowanymi polimerami (oznaczane symbolem PCC – Polymer Cement Concrete). Do elementów poddawanych ekstremalnie dużym obciążeniom przeznaczone są zaprawy typu PCC I. Do tradycyjnych zastosowań wystarczą zaprawy PCC II. Profesjonalne firmy wykonawcze stosują także zaprawy wzbogacone epoksydową żywicą reaktywną (ECC) lub czystą, epoksydową żywicę reaktywną (PC).
Zaprawę nanosi się małymi porcjami na warstwę kontaktową, zanim tamta zdąży wyschnąć (zasada „mokre na mokre”). Wypełnienie musi być wyjątkowo dokładne.
Zaprawa naprawcza ma strukturę porowatą, dlatego naprawione miejsce trzeba otynkować drobnoziarnistą szpachlą cementową.
