Dachy mogą generować nawet 30 procent całkowitych strat ciepła w budynku. Nic więc dziwnego, że Warunki techniczne 2017 zaostrzają przepisy i wymagania dotyczące ocieplenia dachów (wszystkie przepisy dotyczą inwestycji nowych, z wnioskiem o pozwolenie na budowę złożonym w roku 2017). Zmniejszanie zapotrzebowania na energię to „oczko w głowie” urzędników Unii Europejskiej, którzy konsekwentnie wymuszają zmiany w polskim i europejskim prawodawstwie. Ostatni etap planu oszczędzania energii wejdzie w życie w 2021 roku.
Obecnie wartość współczynnika przenikania ciepła (U) dla dachów wynosi nie więcej niż 0,18 W/m²K (a w roku 2021 - 0,15 W/m²K ). To ogromny postęp, którego skalę obrazują normy obowiązujące jeszcze w latach 80. poprzedniego wieku, gdy od dachu wymagano współczynnika przenikania ciepła na poziomie 0,70 W/m²K.
Lepsze ocieplenie dachu
Kluczowe dla inwestorów są parametry dotyczące grubości warstwy izolacyjnej dla przegród zewnętrznych. Dla dachu ocieplonego wełną mineralną minimalna grubość izolacji ma wynieść nie mniej niż 25 centymetrów. To stawia przed inwestorami określone wyzwania – szacuje się, że dzięki zmianom koszt wykonania metra kwadratowego izolacji dachowej wzrośnie o kilkanaście procent w stosunku do kosztów sprzed WT 2017. Producenci materiałów izolacyjnych, którzy od kilku lat przygotowywali się na wejście w życie nowych przepisów zapewniają, że w ostatecznym rozrachunku inwestycje i tak się zwrócą ze względu na oszczędności w ogrzewaniu. Lepiej ocieplone domy będą miały znacznie mniejsze zapotrzebowanie na energię, potrzebną do wytworzenia i utrzymania komfortowej temperatury.
Jak osiągnąć wymagane parametry izolacyjności dachu?
Można to zrobić dwojako - albo zwiększyć grubość stosowanych materiałów izolacyjnych albo postawić na kolejne ich generacje, które mają lepsze parametry. Tu trzeba przede wszystkim zwrócić uwagę na współczynnik przewodzenia ciepła, oznaczany ʎ (lambda). Im lambda jest niższa, tym materiał jest „cieplejszy” i można stosować jego cieńszą warstwę. Ten parametr różni się w zależności od rodzaju materiału ociepleniowego (średnio najwyższą ʎ ma wełna, najniższą – poliuretan), ale i w ramach tego samego rodzaju, występują różnice.
Oczywiście nowe przepisy, zwłaszcza te które wejdą w życie po roku 2021, stawiają nowe wyzwania także przed projektantami. Muszą oni uwzględnić odpowiednią warstwę izolacji, biorąc pod uwagę konstrukcję danego budynku.
Czym ocieplać dach?
W przypadku izolacji dachu ciągle najpopularniejszym materiałem izolacyjnym jest wełna mineralna. Sięgnięcie po wełnę w matach czy rolkach o grubości 25 centymetrów właściwie załatwia problem wymaganych parametrów. Tej grubości wełnę trzeba układać między krokwiami oraz pod nimi. Ta metoda dodatkowo skutecznie ogranicza mostki termiczne, powstające na krokwiach, co poprawia termoizolacyjność dachu.
Jeśli chodzi o izolację dachu płytami PIR, grubość jej warstwy powinna wynieść około 130 milimetrów, by osiągnąć zakładane wskaźniki przepuszczalności ciepła. To o około 10 milimetrów więcej niż wymagania obowiązujące w zeszłym roku (zgodnie z obecnymi wytycznymi warstwa izolacji termicznej dachu powinna mieć współczynnik przenikania ciepła U nie większy niż 0,18 W/(m²K ), a rok temu było to 0,20 W/(m²K ).
Pianka poliuretanowa jest coraz popularniejszym materiałem wykorzystywanym w ociepleniach dachów. W zależności od tego, czy będzie wykorzystywana jej wersja zamkniętokomórkowa (ma lepsze parametry cieplne - ʎ 0,020-0,025 W/(mK) czy otwartokomórkowa - ʎ 0,035-0,40 W/(mK) wymagać będzie położenia warstwy od kilkunastu do ponad dwudziestu centymetrów. Fakt ten implikuje konieczność takiego aplikowania pianki, by znalazła się między krokwiami, jak i pod nimi co – podobnie jak w przypadku wełny – ograniczy zjawisko mostków termicznych.
Termoizolacyjność dachu
Generalnie, zwłaszcza po roku 2021 założyć trzeba, w stosunku do grubości izolacji w roku 2016 zwiększenie jej grubości nawet o kilkanaście centymetrów. Oczywiście kluczowy dla wyliczeń termicznych będzie deklarowany przez producentów wskaźnik lambda (λ), który wskazuje na termoizolacyjność materiału. Im wyższy współczynnik dla materiału izolacyjnego, tym grubsza jego warstwa będzie potrzebna, by spełnić coraz bardziej rygorystyczne normy. W stosunku do norm obowiązujących jeszcze w 2014 roku średnia grubość niezbędnej izolacji wzrosła o około 5 centymetrów dla norm obowiązujących w 2021 roku. I tak dla materiałów o współczynniku λ wynoszącym 0,030 W/mK grubość warstwy materiału termoizolacyjnego wyniesie około 20 centymetrów, ale już dla materiału o λ wynoszącym 0,045 W/mK grubość ta zbliży się do 30 centymetrów.
Na wymuszone przepisami zmiany trzeba jednak patrzeć optymistycznie, bo choć grubsza warstwa izolacji to większe wydatki w trakcie realizacji inwestycji, to patrząc całościowo – na okres w którym taka izolacja będzie służyć – oszczędności na ogrzewaniu mogą wynieść około 1000 złotych rocznie dla jednorodzinnego domu. A to już pieniądze, które dają realną gwarancję zwrotu nakładów w ciągu mniej niż 10 lat.
