Spis treści
Dla budownictwa korek stanowi naturalny materiał o właściwościach izolacyjnych. Sprawdza się doskonale stosowany zarówno w izolacjach cieplnych, jak i akustycznych.
Skąd się bierze korek i do czego może służyć?
Zbiory korka, to swoisty rytuał zależny od pory roku i pogody. Zatrudnia się do tego celu jedynie odpowiednio doświadczonych robotników i przeprowadza wówczas, kiedy drzewo rośnie i szybko wytwarza nową korę, czyli wiosną i latem. Odkorowania dokonuje się ręcznie lub za pomocą najprostszych narzędzi.
Zerwana kora po przesortowaniu zgodnym z jej późniejszym przeznaczeniem jest składowana na wolnym powietrzu przez kilkadziesiąt dni. Następnie płaty kory przewożone są do zakładów, gdzie zostają poddane obróbce termicznej. Po tym zabiegu płaskie arkusze układa się w stosy i sezonuje przez kilka tygodni. Dopiero po uzyskaniu suchości kora trafia na linie produkcyjne, gdzie wycina się z niej najlepsze zatyczki korkowe. Pozostała część zbioru (około 45%) to odpad technologiczny, który po przetworzeniu również znajduje zastosowanie w wielu gałęziach gospodarki.
Korek największym uznaniem i powodzeniem cieszy się w branży winiarskiej, gdzie wykorzystuje się najbardziej wartościowe jego odmiany. Znany i cenny jest również w budownictwie, wędkarstwie, branży sportowej, obuwniczej, w przemyśle samochodowym, zbrojeniowym, lotnictwie i wielu innych dziedzinach.
W budownictwie wykorzystuje się kilka rodzajów surowca wytworzonego z korka. Są to:
- Aglomerat korkowy, który po klejeniu lepiszczem i prasowaniu jest docinany
w odpowiedniego formatu płyty i arkusze. Surowiec ten produkuje się z granulatu o różnej gęstości i grubości ziaren. - Korek ekspandowany, czyli surowiec poddany wysokociśnieniowej i wysokotemperaturowej obróbce termicznej w specjalnych autoklawach. W czasie takiej obróbki korek wydziela suberynę (naturalne kleiwo), które spaja go w bloki, docinane następnie na określoną grubość i według określonego formatu.
- Aglomeraty, będące mieszaniną korka i innych materiałów. W taki sposób powstaje np. popularne przed laty linoleum (rodzaj wykładziny podłogowej) lub gumokorki (syntetyczne gumy z domieszką granulek naturalnego korka).
- Granulaty korkowe, które budownictwo stosuje jako składnik lekkich betonów, tynków ciepłochronnych i jako materiał zasypowy do ścian szczelinowych.
Zastosowanie korka w izolacji budynków
Korek znajduje zastosowanie w izolowaniu budynków od podłogi, poprzez ściany, aż po dach.
- Izolacja podłóg i posadzek - do jej wykonania wykorzystuje się płyty, granulaty, zasypki korkowe lub gotowe wykładziny. Ponieważ korek jest materiałem uniwersalnym, nadaje się na izolację wewnętrzną podłogi lub jako jej warstwa wierzchnia. Sprawdza się znakomicie pod wszelkiego rodzaju wykończenia podłogowe, tworząc dobrą izolację cieplną i akustyczną. Kompensuje również naprężenia pojawiające się niekiedy w konstrukcji stropów. Stosowany nawierzchniowo - oznacza się bogatym wzornictwem, jest wygodny i ciepły, ma właściwości antyelektrostatyczne oraz wykazuje odporność na wszelkiego rodzaju naciski mechaniczne.
- Izolacja stropów i ścian warstwowych - korek stosuje się pod betonowe wylewki i jest on dobrym materiałem na izolację cieplną i akustyczną każdego stropu.
- Izolacja ścian wewnętrznych - korkowa izolacja zapewnia zdrowy mikroklimat we wnętrzu. Zastosowanie takiej izolacji pozwala wyeliminować powstawanie mostków termicznych i akustycznych w przegrodach wewnętrznych. Do wykonania warstwy izolacyjnej wykorzystuje się płyty korkowe, które są w stanie na długie lata zapewnić komfort cieplny i akustyczny.
- Izolacja fasad i ścian zewnętrznych - płyty korkowe montuje się na elewacjach zgodnie z zasadami obowiązującymi w czasie montażu systemów ociepleń wykorzystujących wełnę mineralną lub styropian. Płyty te łatwiej się jednak dopasowują do podłoża, co ogranicza ilość prac związanych z wyrównywaniem powierzchni.
- Izolacja dachów płaskich i spadzistych - zastosowane w tym celu płyty z korka są wprost nieocenione. Posiadają świetne właściwości termoizolacyjne i opór cieplny, co eliminuje skutki nagłych zmian temperaturowych.
- Izolacja dachów z tarasami ogrodowymi - korek oprócz dobrej izolacyjności cieplnej i akustycznej charakteryzuje się dodatkowo długowiecznością. Zastosowane płyty w omawianym przypadku znacznie zmniejszają ciężar stropu, umożliwiają dyfundowanie pary wodnej i wykazują wysoką wytrzymałość na naciski punktowe.
Oprócz wymienionych zastosowań płyty korkowe doskonale nadają się również do izolowania komór i pomieszczeń chłodniczych oraz szczelin dylatacyjnych. W chłodnictwie właściwie wykonana izolacja przynosi znaczące zyski, ponieważ przyczynia się do zaoszczędzenia energii elektrycznej niezbędnej do utrzymywania wymaganych temperatur i zmniejsza moc, z jaką muszą pracować urządzenia chłodnicze. Istota warstwy izolacyjnej polega na dobraniu przez projektanta właściwej jej grubości - odpowiedniej do oczekiwanych warunków termicznych pomieszczenia chłodniczego.
Wyroby korkowe dodatkowo charakteryzują się elastycznością. Cecha ta pomaga skutecznie kompensować rozszerzanie się i kurczenie elementów konstrukcyjnych budynku, czyli niwelować tzw. ruchy dylatacyjne. Zgodnie z powyższą zasadą wyroby korkowe znajdują również zastosowanie przy budowach dróg i mostów.
Dzięki swej dobrej izolacyjności cieplnej i akustycznej korek stosowany jest też jako warstwa izolacyjna konstrukcji betonowych, np. jako podkład pod wylewki lub ściany działowe, jako zewnętrzna izolacja termiczna budynków, czy jako wypełnienie pustek powietrznych pod podłogami podniesionymi.
Zalety korka jako warstwy izolacyjnej
Korek jest materiałem pięciokrotnie lżejszym od wody, a dodatkowo nie nasiąka nią. Cecha lekkości oraz wiele innych jego atutów powodują, że znajduje tak szerokie zastosowanie, także jako warstwa izolacyjna. Kolejne zalety korka to:
- Trwałość - praktycznie nie podlega procesowi starzenia, nawet niepoddany impregnacji. Istnieją nawet środowiska, które samoistnie go konserwują, np. morska woda. Jest jednym
z najbardziej trwałych materiałów organicznych, przy czym nowoczesność procesów technologicznych cały czas wzmacnia jeszcze bardziej jego niezniszczalność. - Wytrzymałość mechaniczna - jest bardzo wytrzymały mechanicznie i zachowuje właściwości mechaniczne w temperaturze od -180ºC do +140ºC.
- Łatwość obróbki - nie wymaga stosowania skomplikowanych narzędzi służących obróbce. Nietrudno przykleić go do większości powierzchni. Dodatkowo dobrze do nich przylega, dopasowując odpowiednio swój kształt.
- Antyelektrostatyczność - jest łatwy w utrzymaniu w czystości, ponieważ nie elektryzuje się, przez co nie przyciąga i nie gromadzi na swej powierzchni kurzu. Idealny do pomieszczeń użytkowanych przez astmatyków i alergików.
- Nieszkodliwość zdrowotna - materiał nietoksyczny, niedrażniący dróg oddechowych, spojówek i śluzówek nosa. Nie powoduje żadnych alergii. Całkowicie bezpieczny i nieszkodliwy dla ludzkiego zdrowia.
- Zgodność z zasadami ekologii - pochodzi z drzew, które regenerują się samoistnie. Pozyskiwanie i stosowanie korka nie wpływa negatywnie na stan środowiska naturalnego. Wpływa korzystnie na eksploatację budynków. Przyczynia się do zmniejszenia kosztów ich użytkowania, niweluje hałas, zmniejsza awaryjność, ulepsza warunki bytowe.
- Trudnopalność - poprzez dużą bezwładność cieplną jest materiałem trudnopalnym. Przyjęto, iż korek zachowuje odporność na ogień w euroklasie E, chociaż fakt ten zależy od licznych uwarunkowań.
- Elastyczność - właściwość szczególnie cenna przy wypełnianiu szczelin dylatacyjnych. Korek jest zarówno elastyczny, jak i ściśliwy. Po ustąpieniu nacisku powraca do pierwotnego kształtu, pozostając niezdeformowanym. Dzieje się tak również nawet podczas działania wysokich wahań termicznych i wilgotnościowych otoczenia.
- Obojętność chemiczna i odporność na korozję biologiczną - całkowicie obojętny na działanie chemikaliów. Nawet w czasie kontaktu z nimi nie wchłania zapachów, pozostając bezwonnym. Nie wchodzi także w żadne reakcje chemiczne z cieczami i gazami i nie ulega ich niszczycielskiej sile. Odporny na zagrzybienia i pleśń, nie stanowi dobrego miejsca dla zasiedleń grzybów i nie ulega korozji biologicznej.
- Nieprzepuszczalność cieczy i gazów - dzięki suberynie, która wzmacnia i termoizoluje oraz hydrofobizuje strukturę korka - jest on materiałem nieprzepuszczającym cieczy i gazów.
- Niska higroskopijność - ma najniższy współczynnik przepuszczalności pary wodnej wśród tradycyjnych materiałów używanych powszechnie do budowania ścian. Cecha ta
w przypadku izolacji korkowej w przegrodach lub podczas zastosowania okładzin korkowych
w pomieszczeniach jest szczególnie istotna. Zastosowanie korka do powyższych celów zmniejsza ryzyko wystąpienia we wnętrzach brudnych zacieków, powstających z kurzu osiadającego na zawilgoconych powierzchniach. - Termoizolacyjność - poprzez słabe przewodzenie ciepła korek jest zawsze ciepły w dotyku. Posiada zdolność stabilizowania temperatury i wilgotności w pomieszczeniach, w których został zastosowany. Jako materiał na warstwę izolacyjną w znacznym stopniu przewyższa tradycyjny styropian. Zachowuje, bowiem swe właściwości izolacyjne w bardzo szerokim zakresie temperatur. Styropian natomiast pod wpływem wysokiej ciepłoty wyparowuje.
- Dobra akustyczność i eliminacja drgań - tłumi jednocześnie dźwięki powietrzne, dźwięki uderzeniowe i eliminuje strefy mostków akustycznych. Pochłania nawet do 70% dźwięków występujących w częstotliwościach od 400 do 4000Hz. Zmniejsza skutecznie poziom dźwięków uderzeniowych przenoszonych poprzez strop na niższe kondygnacje budynku, jak również niweluje dźwięki powstałe po za budynkiem, albo w pomieszczeniach sąsiednich. Oprócz tłumienia hałasów, płyty korkowe eliminują też występujące drgania. Dobrze przeciwdziała drganiom spowodowanym pracą maszyn, silników i generatorów prądowych. Dodatkowo, korek przejmuje naprężenia powstające w konstrukcjach budowlanych, co znacznie zmniejsza występowanie pęknięć i szczelin na ścianach i sufitach.
COMPONENT {"params":{"text":"Ciekawostka na dowód niezniszczalności korka….","id":"ciekawostka-na-dowod-niezniszczalnosci-korka"},"component":"subheading"}
Po erupcji Wezuwiusza archeolodzy odkopali w ruinach Pompejów amfory zabezpieczone korkiem, które wciąż były wypełnione winem. To tylko jeden z przykładów, świadczący o trwałości i odporności tego materiału na działanie wszelkiego rodzaju czynników zewnętrznych.